Paviljoen Zwemlust. Vollenhove badplaats van het oosten

Op de zonovergoten Tweede Pinksterdag van 1933 zag het aan het Vollenhoofse strand zwart van de mensen. Maar liefst 4.000 badgasten genoten van het warme weer en de zee, bijna driemaal zoveel als het inwonertal van de stad.  Het pas geopende paviljoen Zwemlust met zijn toeristische voorzieningen deed uitstekende zaken. Vollenhove maakte snel naam als dé oostelijke badplaats aan de Zuiderzee.

Het Zuiderzeestrand bij Vollenhove trok in de jaren ’30 van de vorige eeuw steeds meer dagjesmensen. De noordwestflank van de Voorst bood door zijn hoogte en beschutting kans op een heerlijk verblijf in de zon. Het paalscherm, dat eeuwenlang de kust tegen afslag had beschermd, werd door de komst van de Afsluitdijk overbodig en verdween langzamerhand zodat de golven ook het strand bereikten. De Vollenhoofse ondernemers Luut de Lange en Barend Velsen roken hun kans en zagen handel in de vele bezoekers. In het voorjaar van 1933 begonnen zij een paviljoen met een tiental badhokjes, een tennisbaan, afgebakend zwemwater en de verhuur van roeibootjes. De feestelijke opening vond plaats op 24 mei, waarbij burgemeester Ten Cate “breede perspectieven” zag voor niet alleen de exploitanten van het paviljoen, maar ook voor “andere neringdoenden” in “dit door de droogmaking van de Zuiderzee zoo zeer gedupeerde plaatsje”. Ten Cate doelde hiermee op de pas gedichte Afsluitdijk die het voor de Vollenhoofse vissers moeilijk maakte om uit te varen en aan de kost te komen.

Het nieuwe paviljoen bleek een schot in de roos. Tijdens de pinksterdagen twee weken later kwamen er meer mensen dan ooit tevoren en de hele zomer daarna bleef het druk. Voor het volgende seizoen werden er zelfs badhokjes bijgebouwd, de aanlegsteiger voor boten vergroot en de fietsenstalling onderging een uitbreiding. De vervoersmaatschappij Zwolle-Blokzijl verkocht in samenwerking met het paviljoen speciaal eendaagse retourbiljetten, die tevens toegang gaven tot het bad. Enkele zomers lang arriveerden bussen vol dagjesmensen uit de wijde regio om van de zon, de zee en het strand te genieten.

Desondanks werd de hoop van burgemeester Ten Cate op nieuwe economische voorspoed voor Vollenhove uiteindelijk de kop in gedrukt. De afdamming van de Zuiderzee, gevolgd door de aanleg van de Noordoostpolder, bleek niet alleen voor de Vollenhoofse visserij funest. Ook Zwemlust kreeg met de ontginningswerkzaamheden te maken. In 1937 verschenen de eerste baggeraars voor de aanleg van de ringdijk van de nieuwe polder. Hierdoor verdween het mooie uitzicht en vermoedelijk ook het heldere water. In het najaar van 1940 werd de dijk gedicht, waarna met het droogmalen kon worden begonnen. De dagen met duizenden bezoekers op het strand waren voorgoed voorbij. Het paviljoen werd gesloten en ingericht als woonhuis.

Martin van der Linde