Koop Oosterveen: 'Je kon niet zonder werk bij huis blijven lopen'

Koop Oosterveen: 'Na de bevrijding ben ik bij de binnenlandse strijdkrachten terechtgekomen. Ik was bewaker van kamp Conrad bij Staphorst. Daar zaten NSB-ers die wij moesten bewaken. Mijn oudste broer, Berend, was daar zo’n beetje ondercommandant. De commandant, Jos Bovani, was hoofd van de ondergrondse. Hij was later kapitein in Indië. Met hem ben ik naar Indonesië gegaan. Er kwam een oproep voor oorlogsvrijwilligers. Ze plakten een advertentie aan de bomen, geloof ik. Er was geen werk na de oorlog. Zodoende heb ik mij met andere jongens uit Nieuwleusen gemeld als oorlogsvrijwilliger en ben vertrokken naar Harderwijk. Daar kregen we tenminste fatsoenlijke kleren en eten en drinken. Mijn vader vond het niet leuk, maar wat moest ik anders? Je kon niet zonder werk bij huis blijven lopen.

Ik zat bij 1-11 RI, het Salland bataljon noemden ze dat. Er zijn er niet veel meer van over. De meesten kwamen uit Salland, maar er waren ook wel Amsterdammers bij. Allemaal jonge jongens. Toen we zouden vertrekken, kregen we inschepingsverlof. Een Amerikaanse vrachtwagen kwam ons in Nieuwleusen ophalen. Wij kropen er achterin. Iedereen stond ons uit te zwaaien. Dat vergeet ik nooit meer. Toen gingen we de wijde wereld in. Als je jong bent, zie je dat als een avontuur. Ik was nooit verder dan speeltuin Madrid bij Dalfsen geweest. We zijn we met de trein naar Calais in Frankrijk gegaan en daar met de boot overgestoken naar Engeland. Daar hebben we een opleiding gehad en heb ik geleerd hoe je een geweer moest gebruiken, of het bajonet als het erop aan kwam. Van Engeland gingen we naar Maleisië, Malakka noemden ze dat toen, en vandaar naar Indonesië. Daar heb ik drie jaren gezeten, met alle ellende van dien.

We gingen naar Indië om de mensen te bevrijden die gevangen zaten. Eerst waren we nog in oorlog met Japan. Heel veel Japanners zijn overgelopen naar de Indonesische kant, de TNI, het Indonesisch leger. Daar kregen wij veel mee te maken. De Nederlanders zaten allemaal gevangen in kampen. Die moesten we bevrijden, net zoals de Amerikanen hier gekomen zijn. Hetzelfde beeld was dat. In Ambarawa hebben wij nog en vrouwenkamp bevrijd. Ik weet nog dat we het kamp binnenkwamen. Ze waren heel verbaasd. Veel weet ik er niet meer van.'