image/svg+xml

Ds Gerardus Benthem (ca. 1630-1698) de predikant die in Steenwijk versneld beroepen werd

Verhaal

Ds Gerardus Benthem (ca. 1630-1698) de predikant die in Steenwijk versneld beroepen werd

Plaatje bij verhaal: clemenskerk_kerkstraat_22_steenwijk.jpg

Ds Gerardus Benthem (ca. 1630-1698) de predikant die in Steenwijk versneld beroepen werd

Nadat ds Jacobus de David op 27 juli 1672 overleden was, werd in Steenwijk in zijn plaats ds Gerardus Benthem uit Dwingeloo beroepen. Deze beroeping gebeurde versneld, dat wil zeggen dat de uitgebreide procedure, die daar gewoonlijk voor stond, werd ingekort.

De reden was de politieke toestand in ons land in die dagen. Noord- en Oost-Nederland werden bedreigd door de troepen van de bisschop van Münster, Bommen-Berend. Het gevolg was dat ds Benthem al op 2 augustus 1672, een week nadat de vacature was ontstaan, beroepen kon worden. Mogelijkerwijs was men met hem eerder dat jaar in contact gekomen, toen hij om dezelfde 'tijdesomstandigheden' een tijdlang in Steenwijk had vertoefd. Ds Gerardus Benthem nam het beroep aan en werd daarmee de nieuwe 'tweede predikant' van de Hervormde gemeente van Steenwijk.

Zoals gezegd kwam hij van Dwingeloo. Daar was hij omstreeks 1630 ook geboren en in 1654 zijn vader Adolphus Benthem - die daar vanaf 1629 predikant was geweest - opgevolgd nadat hij eerst al een tijdlang voor hem was ingevallen.

Zijn moeder heette Sara van Thijen.

Gerardus Benthem was gehuwd met Martha van Coten. Zij was de dochter van Jan van Coten en Femmigje Berends en afkomstig uit Zwolle. Zij zou hem acht kinderen schenken. Ds Gerardus Benthem was dus een zoon van een predikant. Hij kwam trouwens helemaal uit een predikantengeslacht: zijn oom Melchior Benthem stond in Vriezenveen (1638) en in Rijssen (1639-1674). Daarnaast was Gerardus' broer Johannes predikant in Roderwolde. Veel van zijn kinderen, klein- en achterkleinkinderen zouden dominee of domineesvrouw worden.

Gedurende de tijd dat Gerardus Benthem predikant in Steenwijk was, werkte hij samen met ds Johannes Altius (1672 - 1675) en diens opvolger ds Engelbertus Curtenius (1672-1698). We lezen nergens van onderlinge problemen, zodat we mogen aannemen dat de verstandhouding tussen hem en zijn collega's goed was. Dat gold ook voor de verhouding met de kerkenraad en de gemeente. Toen ds Gerardus Benthem in 1674 een beroep naar Vollenhove ontving, bedankte hij daarvoor na sterke aandrang vanuit de kerkenraad en de lidmaten.

Gerardus Benthem overleed op 4 september 1698 in Steenwijk en werd enkele dagen daarna in de Grote Kerk aldaar begraven. Zijn vrouw Martha stierf op 28 juli 1720. Zij was toen tachtig jaar. Ook zij werd in de Grote Kerk begraven.

Kinderen van ds Gerardus Benthem en Martha van Goten:

1: Rutger Adolph Benthem, geboren 10 augustus 1666 te Dwingeloo, studeerde theologie in Groningen, predikant te Ruinerwold (1709-1725), overleden 7 oktober 1725, gehuwd met Trijntje ter Maan, de dochter van Klaas Warners ter Maan en Albertje Haagswoud, afkomstig uit Steenwijk.

2: Johannes Benthem, studeerde theologie te Groningen, predikant te Jukwerd, overleden in 1712, gehuwd met Maria ten Wolde.

3: Femma Margaretha Benthem, deed op Kerst 1688 te Steenwijk openbare belijdenis, gehuwd met Franc ab Utregt uit Zwartsluis.

4: Sara Benthem, deed op 22 december 1693 te Steenwijk openbare belijdenis.

5: Michieltje Benthem, deed op 25 december 1695 te Steenwijk openbare belijdenis, gehuwd met Lubbertus Waterham, die van 1686-1724 predikant van Beulake was.

6: Margaretha Benthem, ongehuwd.

7: Jan Hendrik Benthem, ongehuwd, arts en burgemeester te Steenwijk, kwam in 1705 met attestatie vanuit Jacquert (= Jukwerd) in Steenwijk binnen.

8: Judith, ongehuwd

9: Gerardus Benthem, geboren 8 juni 1711, studeerde theologie te Groningen, predikant te Olde- en Nijeholtpade, Ter Idzard en Oldeholtholde (1741-1779), overleden 12 januari 1779 te Oldeholtpade, gehuwd (1) op 18 april 1742 met Pronica Johanna Hilkes, geboren 1716 te Zwolle, dochter van Sipko Hilkes, apotheker aldaar, en Elisabeth van der Velde, overleden 7 november 1750. Gehuwd (2) op 17 februari 1755 met Everharda Cocq.

10: Nicolaas Adolph Benthem

11: Hendrik Jan Benthem

12: Albertina Hester Benthem

13: Martha Benthem

14: Joachim Benthem, predikant te Morra (Fr)

15: Rutger Adolph Benthem, studeerde theologie, predikant te Adorp, Pieterburen en Usquert, gehuwd met Grietje Smedes, afkomstig uit Nieuwe Schans.

16: Arnoldus Benthem, studeerde theologie, predikant te Schingen en Slappeterp Gehuwd met Maria Beidina van der Ley, afkomstig uit Leeuwarden.

17: Elisabeth Klaasina Benthem, gehuwd met ds Regnerus Petrus Reddingius, predikant te Engelum.

18 en 19: Trijntje Benthem en Sipko Benthem, een tweeling, vroeg gestorven.

20: Pronica Johanna Benthem, vroeg gestorven.

21: Pronica Johanna Benthem

22: Wytje Benthem

23: Gerharda Benthem

24: Johanna Benthem, kwam op 18 januari 1779 levenloos ter wereld.

25: Johanna Lammina Benthem

Dit artikel is eerder gepubliceerd in het tijdschrift “IJsselakademie”, nr.1 maart 1996.

Auteur:J. ter Steege
Trefwoorden:Predikant, Dominee, Grote kerk Steenwijk, Religieus leven in overijssel
Personen:gerardus benthem, j. ter steege, Martha van Coten, Engelbertus Curtenius
Periode:1630-1698
Locatie:Steenwijk
Thema's:Religieus leven in Overijssel

Reacties

Er zijn nog geen reacties op dit item

Plaats een reactie

Velden met een zijn verplichte velden.